Jack Ma từng là người mà gia đình không đặt chút hi vọng nào vào ông cả. Nhưng điều đó không có nghĩa ông phải chấp nhận điều đó. Jack Ma thi đại học đến lần 3 mới đỗ. Nhưng mọi thứ đều không thành vấn đề, với những tố chất này Jack Ma đã trở thành “Bill Gate” của Châu Á.
1. Cần chuẩn bị kỹ trước kỹ năng và biết đón nhận những cơ hội của trường đời.
Jack Ma vốn là học sinh yếu toán, đã thi đại học đến lần 3 mới đậu với 79 điểm toán. May mắn năm đó, lượng sinh viên đỗ hệ chính quy của của ngành Anh văn Đại học Sư Phạm Hàng Châu không đủ chỉ tiêu, Jack Ma được chọn sang học. Jack Ma tuy dốt toán nhưng rất giỏi tiếng Anh, sau tốt nghiệp được là 1 trong 500 người được giữ lại làm giảng viên cho trường.
“Sinh ra không nói được tiếng anh không phải lỗi của bạn
Nhưng trong thời hội nhập mà chết đi không nói được tiếng anh, là lỗi của bạn”
2. Kiên trì.
“Hôm nay khó khăn, ngày mai còn khó khăn hơn, nhưng ngày kia sẽ là ngày tươi sáng.”
Nhưng đa số chúng ta đều chết ở tối ngày mai nên không thể nhìn thấy ánh hào quang của ngày kia. Do vậy chúng ta rất cần có kiên trì.
Jack Ma nói không bỏ cuộc cũng là nguyên nhân cốt yếu đưa Jack Ma đến với Internet.
3. Triết lý khởi nghiệp: Người đi chân đất không bao giờ sợ xỏ giầy.
Nhưng những người đi chân đất không bao giờ sợ xỏ giày, xỏ vào đôi nào cũng được. Cũng như trong quá trình khởi nghiệp, luôn phải đặt ra các mục tiêu mới có được thành công. Khi thành lập Alibaba, Jack Ma đã xác định 3 mục tiêu chính: Thứ nhất, xây dựng một công ty thương mại điện tử có thể tồn tại 120 năm; thứ hai, xây dựng một công ty thương mại điện tử phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ; thứ ba, xây dựng một công ty thương mại điện tử nằm trong top 10 trang web lớn nhất toàn cầu. Đó là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Alibaba từ khi thành lập đến tận ngày hôm nay.
4. Triết lí cơ hội: cơ hội chưa rõ mới là cơ hội.
“Nếu một phương án được 90% số người đánh giá là “tốt”, chắc chắn tôi sẽ quẳng nó vào sọt rác. Vì phương án được đánh giá cao như vậy, tất nhiên cũng có nhiều người đang thực hiện, cơ hội nhất định sẽ không dành cho chúng ta” – Jack Ma.
Có một điểm chung trong những hành động của Jack Ma là rất bất ngờ và quyết liệt. Và nếu có một cơ hội nào đó đang tồn tại lơ lửng, mờ ảo ngoài kia, nó sẽ lọt vào mắt của Jack Ma.
Ngày 11 tháng 8 năm 2005, Alibaba mua lại toàn bộ tài sản của Yahoo Trung Quốc, đánh dấu lần sáp nhập lịch sử trong thị trường internet của Trung Quốc.
5: Triết lý kinh doanh: Càng nhiều mô hình kiếm tiền càng chứng tỏ bạn không có mô hình cụ thể
Jack Ma từng nói: “Tôi nghĩ làm ăn không thể dựa vào quan hệ, cũng không thể dựa vào thói khôn vặt, điều quan trọng nhất trong việc làm ăn là anh cần hiểu rõ khách hàng muốn gì, tạo dựng nên giá trị một cách thiết thực và kiên định đến cùng”.
Sứ mệnh chính là động lực phát triển của doanh nghiệp. Jack Ma với cương vị là người dẫn đầu sẽ dẫn lối cho người thứ hai, thứ ba sau anh. Nhưng còn người thứ nhất là anh, ai sẽ dẫn đường. Mã Vân cho biết có rất nhiều người đã hỏi anh dựa vào đâu để đưa ra một loạt các quyết định, đó chính là: SỨ MỆNH.
6: Triết lý lãnh đạo: Đừng gắn động cơ máy bay lên máy kéo
Từ một người dốt Toán, mù tịt về máy tính, Jack Ma trở thành “ông trùm” của ngành thương mại điện tử. Điểm mấu chốt lý giải cho sự thành công của anh là tài hoạch định chiến lược và khả năng dùng người.
Theo tiêu chí của Jack Ma, Alibaba không cần những cá nhân kiệt xuất mà chỉ cần “tập hợp những người bình thường để làm nên điều phi thường”.
Anh từng ví đội ngũ lý tưởng của mình cũng giống như đoàn thỉnh kinh của thầy trò Đường Tăng: “Một nhà lãnh đạo như Đường Tăng sẽ luôn kiên trì với mục tiêu của mình; Tôn Ngộ Không tuy tự phụ nhưng lại rất cần cù, năng lực tốt; Trư Bát Giới tuy hơi lười nhưng có tinh thần tích cực, lạc quan; Sa Tăng chưa bao giờ nhắc tới lý tưởng, chỉ tập trung làm việc chuyên cần. Do đó, bốn người họ đã tạo ra một đội ngũ hoàn hảo”.
Lãnh đạo đừng bao giờ trở thành lao động kiểu mẫu. “Rất nhiều cán bộ quản lý là lao động kiểu mẫu, anh ta làm việc rất chăm chỉ… nhưng lại không biết cách bồi dưỡng, khích lệ cấp dưới. Lãnh đạo xuất sắc thật sự có thể biến cấp dưới thành lao động kiểu mẫu, chứ không phải bản thân trở thành lao động kiểu mẫu” – Jack Ma.
7: Triết lý quản lý: Trách nhiệm nhiều tới đâu, quyền lực lớn tới đó
“Bằng lòng chịu trách nhiệm vì một người, vậy bạn là một người tốt; bằng lòng chịu trách nhiệm vì 5 người, vậy bạn là một giám đốc; bằng lòng chịu trách nhiệm về 200-300 người, vậy bạn là một Tổng giám đốc; bằng lòng chịu trách nhiệm vì cả một dân tộc, vậy bạn là Tổng bí thư hoặc Tổng thống” –Jack Ma
Dịch SARS năm 2003 là một kỷ niệm không thể nào quên của Jack Ma . Năm đó, một nhân viên của Alibaba sau khi đi dự hội chợ ở Quảng Châu (vùng dịch) đã bị nhiễm bệnh. Mọi người đặt câu hỏi tại sao đã biết nơi đó có dịch bệnh mà anh vẫn cử người đến. Bản thân Jack Ma cũng vô cùng buồn bã, nhưng trước đó vì lời cam kết với khách hàng “trừ trường hợp bất khả kháng mới không tham dự, những việc có thể làm Alibaba vẫn sẽ thực hiện”, nên anh đã cử người đi. Ai ngờ nhân viên lại bị nhiễm dịch. Một khuya nọ anh đã ngồi viết một bức thư cho nhân viên bị nhiễm bệnh và toàn thể thành viên Alibaba. Lá thư thể hiện sự cáo lỗi chân thành của người đứng đầu đã ra quyết định, đồng thời nói lên những việc mà tất cả mọi người cần làm trong lúc nước sôi lửa bỏng. Sự thẳng thắn, chân thành và đầy bản lĩnh thể hiện trong lá thư đã làm lay động tất cả các nhân viên. Họ tình nguyện nối mạng tại nhà để làm việc trong thời gian mọi người bị cách ly, thậm chí còn tổ chức những hoạt động giải trí như thi hát karaoke qua internet.
Sau này nhớ lại,Jack Ma còn nói vui rằng: “Đó là một dịp tốt, dịch SARS đã trở thành thời khắc gắn kết lòng người”.
Quản lý doanh nghiệp chính là quản lý lòng người. Với Jack Ma , điều cần phải làm khi muốn giữ một ai đó ở lại là khiến họ cam tâm tình nguyện ở lại, vì ta nên hiểu rằng “trái tim chín ép sẽ không ngọt”.
Chương 8: Triết lý sáng tạo: Có đam mê bền bỉ mới có thể kiếm tiền
Jack Ma nói: “Sáng tạo không phải vì bạn muốn đánh bại đối thủ, không phải vì bạn muốn kiếm nhiều tiền hơn hay nổi tiếng hơn mà là vì xã hội, vì khách hàng và vì ngày mai. Một sự sáng tạo thực sự nhất định phải dựa trên sứ mệnh”.
Theo Jack Ma , có ba mẫu người trong kinh doanh: kẻ buôn bán – chuyên kiếm tiền; thương nhân – có những việc được làm, có những việc không được làm; doanh nhân – có trách nhiệm với xã hội.
Lúc thành lập Taobao, mọi người đều so sánh với eBay và nóiJack Ma “lấy trứng chọi đá”, thậm chí Tổng giám đốc eBay Whitman còn không giấu giếm rằng mình “không hề bận tâm đến Taobao”. Nhưng Jack Ma với lối tư duy “trồng cây chuối”, đã ví eBay là cá mập ngoài đại dương, còn mình là cá sấu sông Dương Tử và xác định đây là cuộc chiến trên sông. Kết quả đến nay Taobao là trang mua sắm trực tuyến mà người người đều biết.
Chương 9: Triết lý cạnh tranh: Thương trường như chiến trường, nhưng thương trường không phải chiến trường
“Theo tôi, cạnh tranh là một trò chơi trong quá trình kinh doanh, đúng hơn thì cạnh tranh là một bộ môn nghệ thuật. Việc đầu tiên, bạn phải học tập từ chính đối thủ cạnh tranh của mình. Thứ hai, trong suốt quá trình cạnh tranh, nếu bạn cảm thấy mình ngày càng đuối sức, chứng tỏ bạn đang có vấn đề. Bạn phải khiến đối thủ của mình trở nên mệt mỏi, còn mình thì càng lúc càng thấy khoái chí. Đến cuối cùng, đối thủ chịu thua bạn một cách tâm phục khẩu phục; họ thua vì bạn tài giỏi hơn họ. Đây mới là sự cạnh tranh mà chúng ta đề cập đến” – Jack Ma.
Trên thương trường, bạn có thể né sự tấn công của một đối thủ chứ không thể tránh sự tấn công của mọi đối thủ. Vì vậy, thà chủ động tấn công còn hơn chạy trốn khắp nơi.
Jack Ma không sợ những kẻ thách đấu bởi: “Không ai có thể tiêu diệt hết đối thủ cạnh tranh, chỉ có họ tự giết chết mình mà thôi. Môi trường sẽ giết chết họ, biến động trong kinh doanh sẽ giết chết họ, sự tự phụ và cả việc khinh rẻ bản thân sẽ giết chết họ, ngoài ra họ còn bị giết chết bởi những lựa chọn sai lầm”.
Còn nếu không có đối thủ, thì: “Đó không phải vì chúng ta giỏi mà là chúng ta may mắn, cốt lõi ở đây là người khác xem thường chúng ta”.
Chương 10: Triết lý chiến lược: Hãy làm đúng việc, rồi sau đó hãy làm đúng cách
Sau gần 2 năm thành lập, Alibaba rơi vào tình thế nguy hiểm khi tiêu tốn quá nhiều tiền vào việc chiêu mộ nhân tài khắp nơi trên thế giới cũng như đặt máy chủ ở thung lũng Silicon mà không mang lại kết quả gì. Jack Ma sau đó lập tức cho dừng việc mở rộng thị trường và rút ra bài học xương máu “Chiến lược của công ty nhỏ là phải tổn tại”.
Lựa chọn đối tác làm việc là điều vô cùng quan trọng vì có thể giúp chúng ta vươn xa hơn dựa trên trình độ sẵn có. Ví dụ như Tabao và Sohu liên kết đã mang lại những giá trị giúp củng cố vị trí của cả hai bên trong lòng khách hàng, đồng thời thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của ngành thương mại điện tử.
Theo Jack Ma, rút lui cũng không phải là điều quá tồi tệ. Năm 2006, Taobao giới thiệu dịch vụ xếp hạng mức cạnh tranh giá cả mang tên “Chiêu tài tiến bảo”. Nhưng đại đa số người dùng lại lên tiếng phản đối dịch vụ này vì cho rằng nó mâu thuẫn với cam kết “không thu phí trong vòng 3 năm” của Taobao trước đây. Trước làn sóng phản đối, Jack Ma quyết định cho bình chọn qua mạng về việc giữ hay bỏ dịch vụ này. Sau 10 ngày bình chọn, “Chiêu tài tiến bảo” bị xóa bỏ. Jack Ma không xem đó là điều tồi tệ, trong khi nhiều khách hàng cho rằng hành động của Taobao là tôn trọng khách hàng và hứa sẽ tiếp tục sử dụng dịch vụ của Taobao.
Chương 11: Triết lý làm giàu: Muốn kiếm được tiền trước hết phải coi nhẹ nó
Chỉ những người giữ chữ tín mới có thể trở nên giàu có. Để đảm bảo tính trung thực, Jack Ma cho ra mắt Trust Pass – phần mềm giúp chứng thực độ tin cậy của các cửa hàng online. Trong Trust Pass sẽ ghi chép những dữ liệu cụ thể của doanh nghiệp, những đánh giá giữa các thành viên gồm cả tốt và xấu. Để trước khi giao dịch, các bên có thể kiểm tra độ tin cậy thông qua Trust Pass của nhau.
Theo anh, đối với một nhà sáng nghiệp, kiếm tiền chỉ là kết quả chứ không phải là mục đích. Điều mọi người quan tâm hàng đầu khi thực hiện giao dịch trực tuyến là độ an toàn khi thanh toán. Đó cũng là điều mà Jack Ma đặt trọng tâm hàng đầu khi thành lập Taobao, anh cho rằng: “ai nắm thế chủ động trong thanh toán thì người đó cũng sẽ nắm được thị trường thương mại điện tử Trung Quốc”. Đó cũng là động lực cho sự ra đời hệ thống thanh toán Alipay hiện nay.
Giúp người khác kiếm tiền rồi mới kiếm tiền cho bản thân mình. Tôn chỉ hoạt động của Alibaba là “giúp cho trên thế giới này không có cuộc mua bán nào khó thực hiện” đã mang đến cuộc cách mạng về thương mại B2B. Vô số công ty, cá thể đã kiếm được tiền từ mô hình này, và sau đó là Alibaba trở thành trang web thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc.
Chương 12: Triết lý sống: Đừng bao giờ chìm đắm trong cái gọi là thành công
Sống trên đời là để làm người, chứ không phải để làm việc. Theo anh, nếu như cả đời chỉ có làm việc mà quên mất phải làm người thì nhất định một ngày nào đó sẽ hối hận. Bởi lẽ, “dù sự nghiệp có thành công đến đâu, danh tiếng có tầm cỡ đến mấy chăng nữa thì cũng phải nhớ rằng, chúng ta đến thế giới là để trải nghiệm cuộc sống”.
Làm việc không nhất thiết phải quá chăm chỉ,vui vẻ là được, vì “chỉ có vui vẻ mới giúp bạn sáng tạo, còn chăm chỉ chỉ đem lại KPI cao, áp lực lớn và phiền muộn nhiều mà thôi. Nó sẽ khiến bạn trở thành cái máy thực sự”. Jack Ma cho rằng, khi làm việc hay xây dựng sự nghiệp, chúng ta nên chọn những việc khiến bản thân cảm thấy vui vẻ nhất, cũng như tôn chỉ của Alibaba là: “Làm vui vẻ, sống vui vẻ”. Có lẽ cũng vì tôn chỉ này mà Alibaba trở thành nơi thu hút rất nhiều nhân tài kiệt xuất.
Quá nhiều tiền chưa hẳn là tốt. Trong một lần nhận vốn đầu tư từ tập đoàn Softbank – Nhật Bản, Jack Ma đã phải yêu cầu giảm số vốn nhận về từ 30 triệu xuống còn 20 triệu đô la. Lý do anh đưa ra rất đơn giản: “20 triệu đô la thì tôi còn quản lý được, còn số tiền nhiều hơn thế sẽ mất đi giá trị, không có lợi cho doanh nghiệp”.
Và một điều cuối cùng – nhường cơ hội cho các bạn trẻ. Năm 2013, Jack Ma tuyên bố chính thức sẽ nghỉ hưu. Anh nói: “Điều vĩ đại thực sự chính là những thứ bình thường. Chúng ta phải luôn hiểu rõ rằng mình đến từ đâu và sẽ đi về đâu”.
“Cuộc sống phải có đường lui – đây là điều mà chúng ta phải hiểu rõ khi đến với thế giới này. Có người hỏi tôi sợ hãi điều gì. Tôi thực sự chẳng có điều gì để sợ hãi cả. Tôi cho rằng cuộc sống là sự trải nghiệm, dù bạn có giỏi cỡ nào thì hành trình của bạn cũng chỉ là hữu hạn. Bạn đến với thế giới này không phải để làm việc, cũng không phải để mưu cầu sự nghiệp vĩ đại, bạn đến đây là để sống” – Jack Ma.
Thanh Tuyền – Sưu tầm.
Đọc thêm:
8 Sai lầm Marketing rất hay gặp đối với người kinh doanh mới.
Triết lý thành công của Vua dầu mỏ Rockefeller: Không bao giờ phàn nàn, Không bao giờ giải thích…
Tình hình và các hoạt động của “Khởi nghiệp” ở Việt Nam
10 điều nâng bước bạn đến thành công. Để thành công nên làm gì?
Start up là gì? Những nguyên nhân gây khó khăn cho startup. Tầm quan trọng của Marketing.
